امسال اولین سال دهه‏ى چهارم انقلاب است که به نام «دهه‏ى پیشرفت و عدالت» نامیده شده است. به این مناسبت عرایضى را عرض میکنم؛ هم در زمینه‏ى برخى از مهمترین مسائل کشورمان در داخل، و همچنین اشاره‏اى به بعضى از مسائل مهم بین‏المللى و خارجى. این دهه را ده سال پیشرفت و عدالت کشور و نظام جمهورى اسلامى نامیدیم؛ در حالى که از آغاز انقلاب، ملت ایران با حرکت عظیم خود و با ایجاد و استقرار نظام جمهورى اسلامى، به سمت پیشرفت و عدالت حرکت کرده است. ده سال آینده چه خصوصیتى دارد که آن را به عنوان دهه‏ى پیشرفت و عدالت نامگذارى کرده‏ایم؟ به نظر ما تمایز ده سال آینده با سه دهه‏ى گذشته، در آمادگى‏هاى بسیار وسیع و عظیمى است که در کشور عزیزمان براى پیشرفت و عدالت به وجود آمده است، که این آمادگى‏ها به ملت بزرگ و مصمم ما اجازه میدهد که در این زمینه یک جهش و یک گام بلند نشان بدهد. ملت، آماده‏ى یک حرکت پرشتاب و بزرگى به سمت پیشرفت و عدالت است؛ چیزى که در دهه‏هاى قبل، این امکان با این گستردگى براى ملت فراهم نبود. اگر بخواهیم عوامل اصلى و عناصر اصلى این آمادگى را مشخص کنیم، من عرض میکنم چند عنصر تأثیر زیادى دارد: یکى حضور نسل جوانِ تحصیلکرده‏ى ماست.

امروز میلیونها جوان پرنشاط و تحصیلکرده، در میدان علم، در میدان تحقیق، در میدان فعالیتهاى اجتماعى و سیاسى حضور دارند. حضور این همه جوان دانا و تحصیلکرده و آماده در کشور ما یک پدیده‏ى بسیار بزرگ و قابل توجه و اهتمامى است.
عنصر دیگر، تجربه است. نخبگان و مسئولان کشور در طول سالهاى گذشته در مواجهه‏ى با مشکلات گوناگون، تجربه‏هاى بسیار ذى‏قیمتى کسب کرده‏اند. این تجربه‏ها امروز در اختیار مردم است.
در زمینه‏ى این تجربه‏ها اگر بخواهیم نمونه و مثال عرض کنیم، یکى از آثار آن، اجراى سیاستهاى اصل 44 قانون اساسى است. توجه به این سیاستها، ناشى از تجربه‏ى طولانى چند ده ساله‏ى گذشته بود که نخبگان کشور را به این نقطه رساند.
نمونه‏ى دیگر، همین مسئله‏ى هدفمند کردن یارانه‏هاست، که این ناشى از تجربه‏ى بلندمدت نخبگان کشور است که در طول این سالها به این نقطه رسیده‏اند که یارانه‏هائى که از کیسه‏ى بیت‏المال -  یعنى از جیب عموم مردم - بیرون میرود و به عموم تعلق میگیرد، بیشتر متوجه به قشرهائى بشود که نیاز آنها بیشتر است؛ یعنى قشرهاى محروم و طبقات متوسط به پائین جامعه، از بیت‏المال و از کیسه‏ى عمومى ملت بیشتر برخوردار شوند تا طبقات بسیار مرفه و کسانى که در حقیقت احتیاجى هم به این یارانه‏ها ندارند. رسیدن به این حقیقت و تصمیم و عزم راسخ بر اجراى آن، ناشى از تجربه‏ى طولانى‏مدتى است که در طول این سالها متراکم شده است و به مرحله‏ى عمل درآمده است.
 عنصر دیگر، زیرساختهاى کشور است. امروز کشور ما مثل دهه‏ى اول یا دهه‏ى دوم انقلاب نیست که زیرساختهاى علمى و مورد نیاز را در کشور فاقد باشد. امروز جوانهاى ما و متخصصین ما و دانشمندان در هر رشته‏اى که وارد میشوند، میتوانند کارهاى بزرگ انجام دهند؛ لذا امروز در کشور آن چیزهائى که براى یک پیشرفت وسیع در زمینه‏ى ارتباطات، در زمینه‏ى مواصلات، در زمینه‏ى تحقیقات علمى، در زمینه‏ى ساخت و سازها مورد نیاز است، بحمداللَّه آماده است. ما از لحاظ راه‏هاى مهم و بین‏المللى، از لحاظ ساخت فرودگاه، از لحاظ ارتباطات بیسم و باسیم، شبکه‏هاى ارتباطى، از لحاظ ساخت سدها، احتیاجى به دیگران نداریم. یک روزى بود که به خاطر کسى خطور هم نمیکرد که عناصر داخلى و متخصصین داخلى بتوانند سد بسازند، سیلو بسازند، بزرگراه بسازند، فرودگاه بسازند، کارخانه‏ى فولاد بسازند؛ در همه‏ى این چیزها چشم ملت ما به بیگانگان بود. بعد هم که بیگانگان دستشان قطع شد، ما از این جهت در کشور فقیر بودیم؛ اما امروز از این جهت توانائى زیادى داریم. جوانان ما کارخانه‏هاى پیچیده را میسازند، کارهاى پیچیده‏ى علمى و فناورى را انجام میدهند، نیاز کشور را برآورده میکنند، به کشورهاى دیگر هم به عنوان مستشار و به عنوان کسانى که تجارت علم و فناورى میکنند، کمک میرسانند. در این جهت، کشور وضعیت شاخصى پیدا کرده است؛ این پیشرفت کمى نیست. یک روزى جوانهاى ما حتّى گلوله‏ى آر.پى.جى را نمیتوانستند پرتاب کنند و نمیشناختند؛ امروز همان جوانها موشک پرتابگر ماهواره میفرستند که چشم دانشمندان جهان را به خود جلب میکند، همه را متوجه میکند. یک روزى ما براى استفاده‏ى از نیروگاه‏هائى که در کشور داشتیم، احتیاج به متخصص داشتیم؛ امروز جوانان کشور ما خودشان آنچنان در صنعت پیشرفت کردند که پالایشگاه، نیروگاه و امکانات گوناگون را خودشان میسازند و تولید میکنند. یک روزى در زمینه‏ى مسائل زیست‏شناسى، کشور دچار فقر مطلق بود؛ امروز به پیشرفت در دانشهاى زیستى، از جمله همین مسئله‏ى سلولهاى بنیادى که بسیار در دنیا چیز مهمى است، دست پیدا کرده است. امروز این امکانات در کشور وجود دارد. اینها همه زیرساختهائى است که پیشرفتهاى آینده براساس این زیرساختها آسان میشود. علاوه‏ى بر اینها - همان طورى که عرض کردم - تجربه‏ى مدیران، یک تجربه‏ى بسیار عمیق و وسیعى است. کشور امروز در مقابل چشم مدیران و نخبگان کشور، مثل یک صحنه‏اى است که میتوانند براى پیشرفت آن برنامه‏ریزى کنند. همین سرکشى کردن مسئولین به گوشه و کنار این کشور، نقاط محروم، استانهاى دوردست، در استانها به شهرهاى گوناگون رفتن، با مردم تماس گرفتن، اوضاع را از نزدیک دیدن، با چشم مشکلات را مشاهده کردن، یک تجربه‏ى عظیم و گرانقدرى براى مأمورین ما و مسئولان کشور به وجود آورده است؛ اینها زمینه‏ى یک جهش است براى اینکه کشور بتواند ان‏شاءاللَّه در طریق پیشرفت و عدالت حرکت کند؛ و این ایجاب میکند که دهه‏ى آینده - یعنى ده سالى که از امسال آغاز میشود - براى کشور ما و براى نظام جمهورى اسلامى، ده سال پیشرفت و عدالت باشد؛ که همه باید در این قسمت تلاش و کار کنند.
یک جمله‏ى کوتاه در مورد مفهوم پیشرفت، یک جمله‏ى کوتاه هم در مورد مفهوم عدالت عرض میکنم؛ تفصیل این اجمال را بایستى مسئولان، گویندگان، کسانى که با افکار مردم سر و کار دارند، باز کنند؛ هم تحقیق کنند، هم به مردم اطلاع‏رسانى کنند. مقصود ما از پیشرفت چیست؟ پیشرفت در یک جهتِ محض نیست. مقصود از پیشرفت، پیشرفت همه جانبه است. از همه‏ى ابعاد در کشور، این ملت، شایسته و سزاوار پیشرفت است: پیشرفت در تولید ثروت ملى، پیشرفت در دانش و فناورى، پیشرفت در اقتدار ملى و عزت بین المللى، پیشرفت در اخلاق و در معنویت، پیشرفت در امنیت کشور - هم امنیت اجتماعى، هم امنیت اخلاقى براى مردم - پیشرفت در ارتقاى بهره‏ورى. ارتقاى بهره‏ورى معنایش این است که ما بتوانیم از آنچه که داریم، بهترین استفاده را بکنیم. از نفت موجود، از گاز موجود، از کارخانه‏ى موجود، از راه موجود و از آنچه که در اختیار هست، بیشترین و بهترین استفاده را بکنیم. همچنین پیشرفت در قانون‏گرائى و انضباط اجتماعى؛ که اگر ملتى دچار بى‏قانونى بشود، قانون‏شکنى بر ذهن و عمل مردم حاکم بشود، هیچ پیشرفت معقول و درستى نصیب آن ملت و کشور نخواهد شد. پیشرفت در وحدت و انسجام ملى؛ چیزى که دشمنان از اول انقلاب سعى کرده‏اند آن را به هم بزنند؛ اما خوشبختانه ملت ما اتحاد و انسجام خود را با همه‏ى زمینه‏هائى که ممکن بود براى تفرقه مورد سوء استفاده قرار بگیرد، حفظ کرده است؛ این را ما باید هرچه بیشتر کنیم و ارتقاء ببخشیم. پیشرفت در رفاه عمومى؛ همه‏ى طبقات بتوانند از رفاه برخوردار شوند. پیشرفت در رشد سیاسى؛ که درک سیاسى، رشد سیاسى، قدرت تحلیل سیاسى براى جمعیت عظیمى مانند جمعیت ملت ما، مثل یک حصار پولادین در مقابل بدخواهى‏هاى دشمنان است؛ لذا ما باید رشد سیاسى خود را بالا ببریم. مردم ما از لحاظ رشد سیاسى، امروز هم از بسیارى از ملتها جلویند؛ اما باز در این جهت هم باید پیشرفت کنیم. مسئولیت‏پذیرى، عزم و اراده‏ى ملى؛ در همه‏ى این زمینه‏ها باید پیشرفت بشود. البته با حرف نمیشود، با الفاظ نمیتوان کارى انجام داد، نوشتن این چیزها روى کاغذ اثرى ندارد؛ تحرک و برنامه‏ریزى لازم دارد، که بعد اشاره‏اى عرض خواهم کرد.
اما عدالت. پیشرفت اگر با عدالت همراه نباشد، پیشرفتِ مورد نظر اسلام نیست. اینى که ما تولید ناخالص ملى را، درآمد عمومى کشور را به یک رقم بالائى برسانیم، اما در داخل کشور تبعیض باشد، نابرابرى باشد، عده‏اى آلاف و الوف براى خودشان داشته باشند، عده‏اى در فقر و محرومیت زندگى کنند، این آن چیزى نیست که اسلام میخواهد؛ این آن پیشرفتى نیست که مورد نظر اسلام باشد. باید عدالت تأمین بشود. عدالت هم یک واژه‏ى بسیار عمیق و وسیعى است که بایستى خطوط اصلى آن را جستجو و پیدا کرد. به نظر ما عدالت، کاهش فاصله‏هاى طبقاتى است، کاهش فاصله‏هاى جغرافیائى است. اینجور نباشد که اگر یک مرکزى، یک استانى، یک شهرى، یک کوره دهى از مرکز دور است، در یک نقطه‏ى دور جغرافیائى کشور قرار گرفته است، دچار محرومیت باشد؛ اما آنجائى که نزدیک است، برخوردار باشد؛ این عدالت نیست. هم فاصله‏هاى طبقاتى باید برداشته شود، فاصله‏هاى جغرافیائى باید برداشته شود، هم برابرى در استفاده‏ى از امکانات و فرصتها باید به وجود بیاید.  همه‏ى آحاد کشور، آن کسانى که استعداد دارند، آن کسانى که امکان دارند، بتوانند از امکانات عمومى کشور استفاده کنند. اینجور نباشد که نورچشمى‏ها مقدم باشند و افراد متقلب و خدعه‏گر جلو بیفتند. کارى کنیم که افراد گوناگون کشور، همه بتوانند در برابر امکانات کشور، از فرصت برابر استفاده کنند. البته اینها آرزوهاى بزرگى است، لیکن دست‏یافتنى است؛ دست‏نیافتنى نیست. اگر تلاش کنیم و کار کنیم، میتوانیم به آن برسیم. سخت است، اما شدنى است.
یکى از مصداقهاى عدالت، مبارزه‏ى با فساد مالى و اقتصادى است که بایستى جدى گرفته شود. من سالها پیش هم این را گفته‏ام، بارها هم تأکید کرده‏ام، تلاشهاى خوبى هم انجام گرفته است و دارد انجام میگیرد؛ اما مبارزه‏ى با فساد، کار دشوارى است؛ کارى است که انسان، مخالف پیدا میکند. شایعه درست میکنند، دروغ میگویند و آن کسى که در این میدان جلوتر از دیگران حرکت کند، بیشتر از همه مورد تهاجم قرار میگیرد. این مبارزه هم لازم است و باید انجام بگیرد. خوب، کسانى که بخواهند این کارهاى بزرگ را چه در زمینه‏ى پیشرفت، چه در زمینه‏ى عدالت انجام دهند، باید مدیرانى باشند که به این چیزها معتقد باشند؛ حقیقتاً عقیده داشته باشند که باید عدالت برقرار شود، باید با فساد مبارزه شود. مدیران معتقد و مؤمن به این مبانى که داراى شجاعت باشند، داراى اخلاص باشند، داراى تدبیر و عزم راسخ باشند، قطعاً میتوانند این مقاصد و این اغراض عالى الهى را تحقق ببخشند. این مطلب اوّلى که لازم بود عرض کنم.