بازخوانى حوادث تاریخى اساساً به این منظور است که درسهاى آن و عبرتهاى آن براى نسلهاى بعد باقى بماند. درس این حادثه (حادثه ای که در روز نوزدهم بهمن در سال 57 اتفاق افتاد) براى ملت ایران در همه‏ى دورانها یک درس زنده است. اقدام شجاعانه، قدرتمندانه، با اتکاء به نفس و برخاسته‏ى از یک عقلانیت صحیح و برخاسته‏ى از یک ایمان شورانگیز. اگر ایمان هم نبود، نمیتوانست این حرکت اتفاق بیفتد. و مجموعه‏ى انقلاب ما از آغاز تا انجام، مظهر یک چنین حقیقتى است: یک فکر درست و هوشمندانه، همراه با ایمان شورانگیز، همراه با شجاعت و اقدام و نهراسیدن از آنچه که در این راه پیش خواهد آمد. این عناصر اصلى است که یک ملت را بالا میکشد؛ فقدان اینهاست که یک ملت را تحقیر میکند.

انقلاب اسلامى عزت را جایگزین تحقیرى کرد که بیگانگان بر این ملت روا میداشتند؛ استقلال را جایگزین آن وابستگى تلخ و ذلت‏بار میکرد؛ ایستادگى و اقتدار را جایگزین آن تسلیم محض در مقابل بیگانگان کرد. آن روز، مسئولین کشور بزرگِ ما در مقابل بیگانگان، در رده‏هاى مختلف و در اساسى‏ترین مسائل کشور تسلیم بودند؛ یعنى در هر مسئله‏اى که اراده بیگانگان - یک دوره انگلیس، در دوره‏ى چند ده ساله‏ى بعد هم امریکا - به آن تعلق میگرفت، در داخل تحقق‏پذیر بود؛ تا آنجائى که به دست مسئولان این کشور بود. و ملت مجبور بود تحمل کند؛ تسلیم‏پذیرى مطلق. انقلاب این حالت تسلیم‏پذیرى را به حالت اقتدار و ایستادگى تبدیل کرد؛ آن وابستگى را به استقلال تبدیل کرد؛ آن حقارت را به عزت تبدیل کرد؛ آن حکومت مطلقه‏ى موروثىِ غیرمنطقىِ بى‏مبنا (سلطنت) را به حکومت مردم و مردم‏سالارى تبدیل کرد. انقلاب بکل پایه‏هاى ویرانگر انسانى را که ارزشهاى انسانى را ویران میکرد و در داخل کشور به وسیله‏ى رژیم طاغوت در طول سالهاى متمادى بنا گذاشته شده بود، ویران کرد؛ پایه‏هاى جدیدى ساخت که هویت جدیدى براى کشور به وجود آورد.

ادامه مطلب...

موضع ما در مقابل اسرائیل، همان موضع همیشگى است. اسرائیل در منطقه، یک غده‏ى بدخیم سرطانى است که باید قطع شود و ریشه‏کن گردد. برخلاف تصور ظاهربینان که به پشتیبانى ابرقدرت امریکا از اسرائیل نگاه مى‏کنند و این کار را محال مى‏دانند، این کار محال نیست؛ این شدنى است و خواهد شد. ابرقدرتها جاودانه نیستند. قدرتهاى مادّى، یک روز هستند و یک روز نیستند. دیروز قدرتى به نام اتحاد جماهیر شوروى در دنیا به‏عنوان ابرقدرت بود؛ اما امروز نیست. این صحنه‏ى تجربه‏ى تاریخ، پیش چشم ماست.

من گمان نمى‏کنم که برخى از دولتهاى غیور عربى حاضر باشند این ذلت را تحمل کنند؛ و نباید بکنند، و ملتها به هیچ‏وجه تحمل نخواهند کرد. امریکاییها اگر خیال مى‏کنند که مسأله‏ى خاورمیانه را به این شکل حل خواهند کرد، اشتباه مى‏کنند. آنها باید بدانند هر رژیمى که پشت میز مذاکره با رژیم غاصب صهیونیست بنشیند، موقعیتش در میان ملتش متزلزل خواهد شد و بى‏ثباتى در منطقه روزبه‏روز بیشتر خواهد گردید. ملتها راه خود را مى‏روند. رژیمهاى متضاد با ملتها، همان سرنوشتى را خواهند داشت که دیروز در مذاکره‏کنندگان «کمپ‏دیوید» دیدیم. حضور ملت پشت سر دولت، پشت سر ارتش و پشت سر دستها و بازوهاى کارآمد، این خاصیت بزرگ را دارد که ارتش و نیروى مسلح احساس قدرت مى‏کند؛ احساس غربت نمى‏کند. شما از این امتیاز برخوردارید؛ آن را حفظ کنید.

برادران و خواهران عزیز من! انقلاب ما فقط این نبود که یک حکومتى برود، یک حکومتى بیاید قدرت را به جاى او در دست بگیرد. مسئله این نبود. اگر این بود، ملت با این فداکارى چرا وارد میدان بشود؟ خوب، دو گروه با هم رقابت مى‏کنند؛ یکى مى‏آید علیه آن یکى. مثل اینکه مى‏بینید در کشورهاى دیگر؛ وارد میدان میشوند، میزنند یا میبرند یا میبازند. اینى که یک ملت با همه‏ى وجود، با همه‏ى تن و جان، با همه‏ى توان، با جوانش، با مالش وارد میدان میشود، این معناش این است که این حرکتى که دارد اتفاق مى‏افتد، فقط دست به دست شدن قدرت بین دو گروه نیست؛ این یک تحول عظیم، متوجه و معطوف به یک سلسله آرمانهاى مردمى و ملى است؛ معناش این است.

انقلاب ما یک آرمانهائى را ترسیم کرد. مردم مؤمن ما وقتى به هدایت دین خودشان نگاه کردند، دیدند این آرمانها همان چیزهائى است که به آن نیاز دارند. لذا در راه او حرکت کردند؛ جوانشان را هم دادند، جانشان را هم دادند، مالشان را هم دادند، پاش ایستادند. ما میخواهیم به این آرمانها برسیم. این آرمانها چیست؟ اگر در یک جمله بخواهیم این آرمانها را بگوئیم، «جامعه‏ى اسلامى» است. ما امروز در راه جامعه‏ى اسلامى داریم حرکت مى‏کنیم.

برادران و خواهران عزیز من! مردم عزیز یزد! ملت عزیز ایران! اگر بخواهیم به آن آرمان برسیم، احتیاج دارد به اعتماد به نفس. باید بگوئیم میتوانیم؛ همچنانیکه تا امروز آن کارهائى را که اراده‏ى ملى به آن تعلق گرفت، توانستیم انجام بدهیم. مگر شوخى بود در یک کشورى که زیر فشار استکبار و استعمار است، فاسدترین حکومتهاى جهان بر آن حکومت میکند و شرق و غرب عالم، منافعشان را در حکومت آن خاندان منحوس مى‏بینند، این خاندان را به زیر کشیدن؛ بنیاد پوشالى حکومت سلطنتى موروثى را بکلى از بین بردن؛ یک نظام مردمى، متکى به آراء ملت، متکى به عواطف مردم، در یک چنین کشور استبدادزده‏ى در طول قرنهاى متمادى به وجود آوردن؛ این کار شوخى است؟! این کار را ملت ایران کرد. امروز در این منطقه، هیچ کشورى از لحاظ اتکاء به آراء و عواطف مردم، به جمهورى اسلامى نمی رسد.

 ادامه مطلب...

زن غربى با ورود در منجلاب فساد، دستاوردش نابودى خانواده بود. اینجور نبود که زن با برداشتن حجاب در میدان علم یا در میدان سیاست یا در میدان فعالیتهاى اجتماعى پیشرفت کند؛ همه‏ى اینها با حفظ حجاب و عفت ممکن بود و ما در نظام اسلامى این را تجربه کردیم. برداشتن حجاب، مقدمه‏اى براى برداشتن عفت بود؛ براى برداشتن حیا در جامعه‏ى اسلامى بود؛ براى سرگرم کردن مردم به عامل بسیار قوى و نیرومند جنسى بود؛ براى اینکه از همه‏ى کارهاى دیگر بمانند؛ و یک مدتى هم موفق شدند، اما ایمان عمیق ملت ایران نگذاشت. زنهاى مسلمان ما با وجود سختگیریها در طول زمان، در مقابل این فشار سرکوبگر مقاومت کردند؛ بعد از رفتن رضاخان به نحوى، در زمان خود او به نحوى، در طول دوران بقیه‏ى طاغوت هم به نحوى. لذا در همان دیماه 1356، روز هفدهم دیماه در مشهد، یک اجتماع عظیمى، تظاهراتى از زنان مسلمان با شعار «حفظ حجاب» راه افتاد. ما آنوقت در تبعید بودیم؛ خبر آن را شنیدیم که زنان مؤمن و مسلمان و شجاع یک چنین حرکتى را به راه انداختند. این، گوشه‏اى از فجایع رژیم طاغوت بود؛ نابود کردن آرمانهاى دینى، ارزشهاى اخلاقى، پیشرفتهاى اقتصادى، عزت بین‏المللى و خلاصه بر باد دادن سرمایه‏هاى یک ملت جزو کارهائى بود که آن رژیم طاغوت و سیاهکار انجام داد.

 ادامه مطلب...

جامعه‏ى اسلامى آن جامعه‏اى است که در او عدالت به نحو کامل استقرار داشته باشد؛ اخلاق اسلامى به صورت گسترده در میان مردم وجود داشته باشد؛ مردمان همان ترازى را به دست بیاورند که پیامبران الهى میخواستند این تراز ساخته بشود در میان جامعه‏ى اسلامى؛ قدرتمند، شجاع، عزیز، برخوردار از مواهب زندگى و در عین حال عبد خدا؛ تسلیم اراده‏ى پروردگار. آزادى حقیقى براى یک ملت و براى یک انسان این است که اراده‏ى خودش را، همت خودش را، نیرو و توان خودش را به کار بیندازد براى بهروزى خود و آن بهروزى را در عبودیت خدا و بندگى خدا ببیند. ما دنبال این هستیم.

امروز خلأ بزرگ دنیاى لیبرال دموکراسى غرب همین است. کارخانه‏ها را زیاد کردند، چرخهاى گردنده را زیاد کردند، دامنه‏ى علم را گسترش دادند؛ اما عدالت اجتماعى را نتوانستند تأمین کنند. اخلاق انسانى به انحطاط کشیده شده؛ این حرفى نیست که من اینجا بگویم. مگر میشود در یک تریبون و منبر جهانى، که امروز این حرفها در دنیا منعکس میشود، چیزى برخلاف آنچه که احساس مردم آن کشورهاست، بر زبان آورد؛ حرفى است که خودشان میزنند.

امروز بحران اخلاقى گریبانگیر لیبرال دموکراسى غرب است. امروز بحران جنسى، بحران اقتصادى، بحران اخلاقى، بحران خانوادگى، گرفتاریهاى همان کشورهائى است که از لحاظ علمى چشم تاریخ را خیره کردند از پیشرفتهاى خودشان.

بشر سعادتمندى‏اش به این نیست که دانش او پیشرفت کند - دانش ابزار سعادت است - سعادت بشر به آسایش فکر است، به آسایش روح است، به زندگى بى‏دغدغه است، به زندگى همراه با امنیت اخلاقى و معنوى و مادى است، به احساس عدالت در جامعه است. این را غرب ندارد؛ نه اینکه ندارد، روزبه‏روز هم از او دارد دورتر میشود. ما این را براى نشان دادن به دنیا به عنوان آرمان خودمان ترسیم کردیم؛ ما نکردیم، خدا کرد. ملت ایران به اقتضاى ایمان خود به این راه، دنبال این راه افتاد.

یکى از نمونه‏هاى عظمت این نظام، همین انتخابات است. براى همین هم هست که انتخابات ملت ایران - این پدیده‏ى به این وضوح - را انکار میکنند. مردمسالارى، این چیز واضح را که وابسته‏ى به انتخابات مردمى است - که در ایران در طول این بیست و هشت نه سال، هر سالى یک بار به طور متوسط اتفاق افتاده است - دشمنان عنود و لجوج انکار میکنند. چرا؟ چون میدانند که این یکى از آن شاخصه‏هاى مهم پیروزى ملت ایران است.

در انقلابهاى گوناگون، در فاصله‏هاى زمانى گوناگون، آن کسانى که پیشواها و به اصطلاح رهبران ملتها بودند، بالاخره درماندند؛ گفتند آقا ! ما اختیارات تام و تمام میخواهیم. دکتر مصدق دو سال و خرده‏اى در این کشور حکومت کرد، بخش عمده‏اى از این دو سال، دو مجلس آن روز را منحل کرد و اختیارات مجلس را هم در اختیار گرفت؛ گفت بدون این، نمیتوانم، حالا مصدق که یک حکومت مردمى بود، اما طاقت نیاورد؛ نتوانست. حالا یک انقلاب مردمى به وجود بیاید؛ یک انقلاب با این جمعیت کشور که امروز سه برابر جمعیت آن روز است، با این همه توطئه‏اى که علیه این ملت میشود و این همه تبلیغات، اما این انقلاب با شجاعت تمام بر آراء مردم تکیه میکند؛ خاطرش جمع است و میخواهد این انتخابات که به معناى دخالت مردم، حضور مردم، تصمیم‏گیرى مردم است، به هر قیمتى باشد؛ این را اصرار میکند، که در دوره‏ى قبل - چهار سال قبل از این - یک ماجرائى راه انداختند؛ یک نمایشى بود؛ یک بازى‏اى بود و هدف هم همین بود که بلکه انتخابات را تعطیل کنند، خداى متعال نخواست و نگذاشت؛ ایستادگى مردم مؤمن نگذاشت که انتخابات را اینها بتوانند تعطیل کنند.

 ادامه مطلب...

این لحظه‏هاى حوادث بزرگ تاریخى، در واقع عوامل پیشرفت تاریخ ملتها هستند. عاشورا یک نیمه‏روز بیشتر نبود؛ تاریخ را تکان داد و متحول کرد. یک حادثه، گاهى به قدرى عمیق و حکیمانه و بجا در طول زندگى یک ملت اتفاق مى‏افتد که تأثیرات آن براى سالهاى متمادى، گاهى براى قرنهاى متوالى باقى میماند. محرّم، یکى از همین مقاطع تاریخى است. عاشورا را شیعه، با همه‏ى وجود نگه داشتند. شما ببینید در طول سالهاى متمادى، قرنهاى متمادى، یاد امام حسین، نام امام حسین، تربت امام حسین، عزاى امام حسین هرگز از بین مردم پیرو اهل‏بیت و مؤمنِ به اهل‏بیت خارج نشد؛ این را رها نکردند؛ هرچند خیلى تلاش شد. حالا شما قضیه‏ى متوکل و بستن راه را شنیده‏اید. اینها آن کارهاى چاروادارى، مخالفتهاى چاروادارى بوده است. مخالفتهاى بسیار زیادى در طول زمان به شکلهاى ظاهراً علمى، به شکل احساساتى، به شکل تجربه‏اى انجام دادند، ولى شیعه نگه داشته است و باید نگه دارد.

میگویند چرا ماتم و گریه و اشک را در بین مردم رواج میدهید؟ این ماتم و اشک براى ماتم و اشک نیست، براى ارزشهاست. آنچه پشت سر این عزاداریها، بر سر و سینه زدنها، اشک ریختنها وجود دارد، عزیزترین چیزهائى است که در گنجینه‏ى بشریت ممکن است وجود داشته باشد؛ او همان ارزشهاى معنوىِ الهى است. اینها را میخواهند نگه دارند که حسین‏بن‏على مظهر این ارزشها بود. یادِ آنهاست؛ زنده نگه داشتن آنهاست.

 ادامه مطلب...

حج، بازخوانی و فراگیری این درس‌های بزرگ است. برائت از مشرکان و بیزاری از بت‌ها و بتگران، روح حاکم بر حج مؤمنان است. جای‌جای حج، نمایشگر دل‌سپردن به خدا و سعی و تلاش در راه او، و برائت از شیطان و رمی و طرد او و جبهه‌گیری در برابر اوست. و جای‌جای حج، مظهر اتحاد و انسجام اهل قبله و رنگ‌باختنِ تفاوت‌های طبیعی و اعتباری و برجسته‌شدن وحدت و برادری حقیقی و ایمانی آن‌ها است.

این‌ها درس‌هائی است که ما مسلمانان از هر نقطه‌ی جهان باید فرا گیریم و براساس آن برای زندگی و آینده‌ی خود برنامه‌ریزی کنیم.

انسجام اسلامى یعنى کشورهاى مسلمان قدر امت بزرگ اسلامى را بدانند. ما از تکه تکه شدن سودى نمی بریم. ما از دشمنى با یکدیگر سودى نمیبریم. ما از تشدید اختلافات قومى، فرقه‏اى، شیعه و سنى، عرب و عجم سودى نمیبریم. امت اسلامى یک مجموعه‏ى عظیم است با امکانات بسیار، با سرمایه‏هاى بسیار؛ اما دنیاى غرب ما را تکه‏پاره کرده است، ما را در مقابل هم قرار داده است. قومیتهاى ما را سلاحى براى برخورد با برادران مسلمان قرار داده است و ما هم نادانسته و جاهلانه، این توطئه و این ترفند را پذیرفتیم و در این دام قرار گرفتیم. باید به خود بیائیم.

ما تعارف نکردیم که گفتیم امسال، سال انسجام اسلامى است. مى‏بینیم توطئه‏هاى دنیاى اسلام را؛ مى‏بینیم تلاشهائى را که انجام میگیرد؛ پولهائى را که خرج میشود براى اینکه بین برادران جدائى بیندازند، نیروهاى ما را علیه هم به کار بیندازند، نگذارند پیش برویم. ما خیلى عقب‏ماندگى داریم. دنیاى اسلام خیلى عقب‏ماندگى دارد. در میدان علم و فناورى باید جلو برویم؛ بالاتر از آن، در میدان تهذیب نفس، پرداختن به خود، باید حرکت کنیم؛ باید جلو برویم.

 ادامه مطلب...

امروز هم بشریت در نهایت نیاز و احتیاج به پیام بعثت و به پیروى از تعالیم انبیاء عظام الهى است، که همه‏ى آنها به نحو کامل در تعالیم اسلام و قرآن جمع شده است. در رأس برنامه‏هاى دعوت اسلامى، سه چیز از همه مهمتر است که در آیات کریمه‏ى قرآن به آنها تصریح شده است:

علم و حکمت ، تزکیه و اخلاق ، و عدالت و انصاف.

اگر درست نگاه کنیم، امروز هم بشر محتاج همین سه چیز است. علم بشر، امروز پیشرفتهاى زیادى داشته است؛ منتها در یک بُعد خاص. علوم مادى و طبیعى - علوم مربوط به زندگى مادى - در بین بشریت پیشرفت کرده است؛ اما بشر در علوم معنوى - چیزهائى که ذهن بشر را نسبت به مبدأ آفرینش و به توحید الهى روشن میکند؛ دل او را هدایت میکند به آن سمتى که بشر براى آن آفریده شده است - محتاج آموختن و فرا گرفتن است. دعوت اسلام به علم، یک دعوت همه‏جانبه است. مسئله‏ى اخلاق و تزکیه‏ى معنوى و روحى، از این هم امروز مهمتر است. گرفتاریهاى بشر، ناشى از دور افتادن از تزکیه‏ى اخلاقى است.

در درجه‏ى اول نخبگان ملتها، مسئولان امور کشورها و جوامع، مخاطب این سخنند. اگر در قله‏هاى جوامع بشرى - که نخبگان سیاسى و علمى و فرهنگى قرار دارند - اخلاق و معنویت و تزکیه وجود داشته باشد، این سرچشمه‏ى فیاض به دامنه‏ها خواهد رسید و مردم هم از اخلاق نیک برخوردار خواهند شد. مسئولان کشور اسلامى در درجه‏ى اول مخاطب این سخنند. حب دنیا، حب شهوات، پایبندى به امیال و هوسهاى حیوانى، دوستیها و دشمنیهائى که منشأ آنها منشأ حیوانى و مادى است؛ جنگ‏افروزیهائى که منشأ آنها قدرت‏طلبى و میل به توسعه‏ى قدرت مادى است؛ ناامنیهائى که منشأ آنها خباثتها و رذالتهاى سیاسى دست‏اندرکاران امور سیاست کشورهاست، گرفتارى عمده‏ى بشرى است.

تزکیه‏ى اخلاقى براى یک کشور، یک امر ضرورى است؛ مهرورزى انسانها با یکدیگر، انصاف انسانها نسبت به یکدیگر، رعایت حال انسانهاى دیگر در برنامه‏ریزى زندگى انسان، رحم و مروت بین افراد بشر، چیزهائى است که زندگى بشر را آرامش میبخشد. اگر ملاحظه میکنیم که دنیا امروز بیش از گذشته در آتش ناامنیها میسوزد - ناامنى، امروز بزرگترین بلاى بشر یا لااقل یکى از بزرگترین بلایاى بشرى است؛ انسانها در درون خانواده‏شان امنیت ندارند؛ در محیط زندگى اجتماعى امنیت ندارند؛ در میان کشور و میهن خودشان امنیت ندارند - این ناامنى ناشى از سوء سیاستها، ناشى از قدرت‏طلبیها، ناشى از بى‏اخلاقیها، ناشى از دورى انسانها از تزکیه است. و اسلام ما را به تزکیه دعوت میکند و این یک قلم بسیار عمده از تعالیم اسلام است. «یتلوا علیکم ایاتنا و یزکیکم و یعلّمکم الکتاب و الحکمة»؛ آیات الهى را تلاوت میکند و آنها را تزکیه میکند؛ آنها را تعلیم میدهد.

و عدالت. استقرار عدالت، دستور همه‏ى انبیاء الهى است، که فرمود ارسال رسل و فرستادن کتابها و این همه تلاشى که انبیاء و پیروان انبیاء انجام دادند، براى این است که: «لیقوم النّاس بالقسط»؛ زندگى مردم، زندگى همراه با قسط باشد.